PHƯƠNG TIỆN ĐÚNG LÝ
Này Xá Lợi Phất ! Thế nào gọi là phương tiện đúng lý ? Những gì là Bồ Tát tác ý đúng lý mà có thể tu học.
Nầy Xá Lợi Phất ! Phương tiện đúng lý là không có một pháp nào hoặc hiệp hay ly cả.
Tại sao ? Vì phương tiện đúng lý là chẳng phải phương tiện vậy.
Nầy Xá Lợi Phất! Nếu Bồ Tát có an trụ phương tiện và tác ý đúng lý, phải biết tướng ấy chỉ là âm thanh, mà âm thanh ấy, tánh nó không bị phát khởi cũng chẳng chuyển khởi và do nơi kia mà phát âm thanh. Tại sao ? Vì tất cả đều bất khả đắc vậy.
Bồ Tát lại quan sát âm thanh ấy, tiền tế hậu tế từ gì mà sanh, qua đâu mà diệt. Quan sát như vậy trọn bất khả đắc.
Lại suy tìm âm thanh ấy là tại đã nói, là tại nay nói, là tại sẽ nói ?
Lại suy tìm âm thanh ấy là hoặc đã bị nói, hoặc nay bị nói, hoặc sẽ bị nói ? Âm thanh ấy là vì đoạn dứt nên đã nói, vì đoạn dứt nên nay nói, vì đoạn dứt nên sẽ nói ? Âm thanh ấy là vì chứng nhập nên đã nói , vì chứng nhập nên nay nói, vì chứng nhập nên sẽ nói.
Tất cả lẽ tìm cầu âm thanh như vậy rồi trọn không có được. Rồi lại quan sát hoặc tướng quá khứ, hoặc tướng vị lai, hoặc tướng hiện tại cũng đều không có được.
Nầy Xá Lợi Phất ! Lúc đại Bồ Tát chánh quan sát thì gọi là phương tiện tác ý đúng lý. Chư đại Bồ Tát phải học như vậy.
Lại nầy Xá Lợi Phất ! Thế nào là đại Bồ Tát phải nên học phương tiện đúng lý như vậy ?
Nầy Xá Lợi Phất ! Phương tiện đúng lý của đại Bồ Tát là :
Chẳng phải đối với chút ít pháp có ngu mê. chẳng phải đối với chút it pháp có chướng ngại. Không có chút ít pháp nào mà chẳng phải là môn giải thoát. Không có vì đoạn dứt một phần ít phát khỏi tinh tấn. Chẳng phải vì chứng một phần ít pháp mà dũng mãnh tinh tấn. Trên đây đều là phương tiện đúng lý vậy.
KINH BỒ TÁT TẠNG